Krótka historia sondowań statycznych
Współcześnie sondowanie statyczne CPT to jedno z powszechnie wykonywanych badań podczas realizacji różnorodnych inwestycji budowlanych. Umożliwia określenie parametrów geotechnicznych przez pomiar oporu pod podstawą i wzdłuż pobocznicy stożka wciskanego w grunt. Sonda CPT zapewnia wyniki, które są możliwie najbardziej zbliżone do rzeczywistych, co z kolei przekłada się na efektywność prac budowlanych oraz optymalizację kosztów związanych z fundamentowaniem.
Początki sondowań statycznych
Początki sondowań statycznych sięgają 1932 r. To właśnie w tym czasie w Holandii wykorzystano pierwsze charakterystyczne urządzenie wyposażone w stożkową końcówkę oraz zegar wskazujący wartość przyłożonego obciążenia. Konstrukcja tego narzędzia była bardzo prosta, a stożek był wciskany w grunt siłą ludzkich mięśni. I chociaż to duże osiągnięcie w historii sondowań, to jednak początkowo można było wcisnąć urządzenie na niewielką głębokość zaledwie kilku metrów, a badania wykonywano wyłącznie na słabonośnych gruntach organicznych.
Pierwsze urządzenie mechaniczne pojawiło się w 1935 r. Pozwalało na wciśnięcie stożka z siłą 100 kN (10 t). W latach 50. XX wieku pojawiły się sondy hydrauliczne, które wyposażone były w wydajne pompy, zdolne do wywierania nacisku na grunt rzędu 150–200 kN (15–20t). Chociaż sam przyrząd do sondowań został udoskonalony, nadal istniał problem ze zrównoważeniem oporu gruntu wywołanego wciskaniem stożka.
Pierwsze urządzenia sondujące przeznaczone były do częściowego zakopywania w gruncie. W późniejszych latach wyposażono je w oddzielny układ kotwiący. W ten sposób można było je wkręcać do głębokości kilku metrów bez niszczenia struktury gruntu. Opracowane świdry ślimakowe umożliwiały wykonywanie badań o nacisku nawet 20 t.
W Polsce pierwsze sondowanie statyczne wykonano w latach 70. XX w. Badanie to nie było jednak tak powszechne, jak obecnie. Wykonywano je wyłącznie w ramach najważniejszych inwestycji budowlanych w kraju, takich jak np. budowa Dworca Centralnego w Warszawie.